Aanschaf plofvest
Er zijn verschillende soorten plofvesten. Het plofvest is een opgevouwen drijflichaam, waarbij als een sensor die reageert op water wordt geactiveerd, een hoeveelheid gas die onder hoge druk in een cilinder zit in het drijflichaam geperst. Ieder reddingsvest heeft een CO2-cilinder gevuld met gas. De sensor zorgt ervoor dat het opblaasmechanisme wordt geactiveerd, waardoor het gas in de gascilinder in het drijflichaam stroomt en het vest opblaast.[1] De grootste onderlinge verschillen zijn de sensor, het drijfvermogen en de extra opties.
Sensor
Er zijn 3 verschillende soorten sensoren; zout-, papier- (UML), of druksensor (hydrostatisch/Hammar). Bij zout- en papiersensoren zal bij contact met water de capsules van zout of papier wegsmelten en zo activeren. Hammarpatronen bevatten een extra beveiligingsmechanisme waardoor ze alleen worden geactiveerd als ze daadwerkelijk worden ondergedompeld. Na activatie van de sensor wordt een CO2 capsule opengemaakt die het drijflichaam vult. Er is bij een zout- of papiersensor een kans dat dit vest per ongeluk wordt geactiveerd doordat de zoutpil veel omgevingsvocht opgenomen heeft.[1] Een druksensor wordt echter voorondersteld een zeer kleine kans te hebben om niet te activeren.[1] De druksensor moet ongeveer elke 5 jaar vervangen worden, wat een behoorlijk prijzige aangelegenheid is. Dit geldt ook als hij is afgegaan. Bij de andere versies moet alleen met enige regelmaat (afhankelijk van hoe vaak je het vest gebruikt en hoe vaak het nat wordt) het zouttabletje en eventueel de capsule vervangen worden, wat veel minder kost. Tenzij je wekenlang wil voordekken op open zee zonder het zouttablet te vervangen, is een Hammar-vest sterk af te raden.
Onderstaande tabel biedt een vergelijking tussen de meest gangbare systemen. Vrijwel ieder vest dat je op dit moment kunt kopen bevat één van deze systemen. Vesten met een ander systeem zijn ten zeerste af te raden omdat het hoogstwaarschijnlijk om een obscuur systeem gaat waarvoor vervangingspatronen waarschijnlijk slecht verkrijgbaar zijn.
| Naam | Werkingsprincipe | Foto | Herkenbaar aan | Houdbaarheidsdatum sensor | Prijs losse smeltcapsule/sensor | Prijs complete herlaadset (150N) | Prijs complete herlaadset (275N) | Voordelen | Nadelen |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| UML Mk 5 Pro sensor | Smeltcapsule (papier) |  |
Langwerpig zwart buisje met groen dopje aan de onderkant (mits niet afgegaan). | Ca. 3 jaar?? | €10,75 | Ca. €20,- | Ca. €26,50 | Meest voorkomende systeem, universeel, goed verkrijgbaar | Smeltcapsule niet visueel te inspecteren |
| UML Elite | Smeltcapsule (onbekend) |  |
Grijze afgeknotte kegel met zwarte band aan de bovenkant | ??? | Ca. €26,- | Ca. €28,- | Vernieuwde versie van UML Mk 5 Pro sensor | Onbekend | |
| Halkey Roberts | Smeltcapsule (zout) | Wordt aan gewerkt | Smeltpil in gele, ronde plastic unit. | Ca. € 15,- | Niet als set verkrijgbaar. Los CO2-patroon kost ca. €8,- | Niet als set verkrijgbaar. Los CO2-patroon kost ca. €14,- | Universeel systeem, makkelijk te inspecteren | Minder algemeen verkrijgbaar dan UML (zowel vesten als smeltpatronen) | |
| Hammar | Hydrostatisch + smeltcapsule |  |
Ronde, gele schijf van ca. 4 cm, CO2-patroon verborgen in long van het vest. | Ca. 5 jaar?? | Ca. €32,- | Ca. €47,50 | Ca. €55,- | Nauwelijks kans op spontaan afgaan van plofvest, CO2-patroon blijft altijd droog (dus minder kans op roest) | Duur systeem, slecht verkrijgbaar, vest moet altijd 24 uur op lekkage worden gecontroleerd na vervangen patroon |
| Secumar 3001S | Smeltcapsule (zout) |  |
Losse, witte smeltpil van ca. 1cm, komt alleen voor in minder dure Secumar-vesten. | Geen (zelf controleren!) | €13,25 per 4 | Ca. €22,50 (incl. 2 smeltpillen) | Ca. €28,- (incl. 2 smeltpillen) | Makkelijk te inspecteren, goedkope zouttabletten | Smeltpatroon word snel bros/week waardoor onbedoelde activatie van het vest vaker voorkomt. Wordt alleen geleverd door Secumar (maar is wel goed verkrijgbaar) |
| Secumar 4001S | Smeltcapsule (zout) | Wordt aan gewerkt | CO2-patroon met bajonetsluiting, witte smeltpil in grijze plastic unit, komt alleen voor in duurdere Secumar-vesten | ??? | €16,50 per 4 | Ca. €33,- (incl. 2 smeltpillen) | Ca. €33,- (incl. 2 smeltpillen) | Makkelijk te inspecteren, goedkope zouttabletten, geen kans op slecht vastgedraaid patroon. | Wordt alleen geleverd door Secumar (maar is wel goed verkrijgbaar) |
De prijzen in deze tabel zijn de laagste prijs die met een klein beetje zoekwerk gevonden werd bij Nederlandse webshops eind 2016. Vooral voor een Hammar-patroon zul je goed moeten zoeken om er een voor genoemde prijs te vinden, diverse webshops vragen €70,- voor een 275N-herlaadset. De kans dat je in een willekeurige watersportwinkel voor een schappelijke prijs een Hammar-herlaadset kunt kopen is erg klein.
CO2-patronen hebben (met uizondering van de Secumar 4001s) allemaal dezelfde schroefdraad, dus je kunt de patronen ook los kopen, mits ze de juiste hoeveelheid CO2 bevatten. Op CO2-patronen staat doorgaans geen houdbaarheidsdatum en als die er wel op staat kun je hem gerust negeren. Op ieder patroon staat een minimum gewicht dat het moet hebben. Het is aan te raden om het patroon ieder jaar te wegen zodat je kunt zien of er CO2 is weggelekt. Als het patroon niet meer het opgegeven gewicht heeft of er roest op de buitenkant zit moet je het vervangen.
Draaivermogen
Het draaivermogen is de hoeveelheid kracht die het reddingsvest kan leveren om een drenkeling op zijn/haar rug te draaien. Het draaivermogen wordt uitgedrukt in Newton (N) en 150N en 275N zijn de meest voorkomende waardes. Het draaivermogen houdt geen verband met het lichaamsgewicht van de drager[1][2]. Op ieder reddingsvest staat wat het minimale en maximale gewicht van de drager is. Wanneer je een zeilpak aanhebt en bewusteloos met je gezicht voorover in het water valt, zal een 150N-vest niet voldoende draaivermogen hebben om je op je rug te draaien, doordat er lucht in het rugpand van een zeiljas blijft hangen.[3]. Onder meer doordat de Waterkampioen veel aandacht heeft besteed aan deze tekortkoming zijn 275N-vesten in Nederland erg populair. Er zijn echter ook goede argumenten aan te dragen waarom het slechte imago van 150N-vesten ietwat overtrokken is aangezien alle tests waar deze vesten slecht uitkwamen zijn uitgevoerd in rustige zwembaden, het is realistisch om aan te nemen dat golfslag ervoor zorgt dat je ook met een 150N-vest op je rug wordt gedraaid, desalniettemin is de kans dat je met een 275N-vest op je buik blijft liggen ontegenzeggelijk kleiner als je een zeilpak draagt. Voordelen van 150N-vesten zijn dat ze lichter (en dus comfortabeler) zijn, goedkoper in aanschaf en onderhoud en dat het makkelijker is om aan boord getild te worden met een opgeblazen 150N-vest (een opgeblazen 275N-vest is erg dik).
Omdat de nadelen van een 275N-vest t.o.v. een 150N-vest relatief klein zijn, kiezen de meeste Eurosleden (ook als ze vooral in Friesland varen) in de praktijk vaak voor een 275N-vest.
Draagcomfort
Om er even een mooie dooddoener in te gooien: "Het slechtst werkende reddingsvest is een reddingsvest dat je niet aan hebt als je overboord valt". De KNRM adviseert een reddingsvest altijd te dragen, maar in ieder geval als de watertemperatuur lager is dan 15 graden, ’s nachts, bij slecht zicht en vanaf windkracht 4.[4] Dit wordt ook vaak als eis gesteld bij zeilwedstrijden. Als je een reddingsvest hebt dat niet lekker zit, kan dat dus een behoorlijke domper zijn op je zeilplezier. Zorg dus daarom dat je een reddingsvest eerst hebt gepast en dat het lekker zit voordat je het koopt. Er zijn genoeg Eurosleden die je een keer hun vest kunnen laten passen als je overweegt er eentje te kopen.
Features
De belangrijkste feature die veel reddingsvesten hebben is een ingebouwd harnas. Dit betekent dat je er een lifeline aan vast kunt maken en wanneer je van boord valt, is het reddingsvest krachtig genoeg om deze krachten aan te kunnen. Koop altijd een vest dat is voorzien van een dergelijk harnas (herkenbaar aan een stevige stalen ring of dyneema lus aan de buikband). Als je verwacht af en toe 's nachts te zeilen is het ook erg belangrijk dat je reddingsvest is uitgerust met een lampje omdat het zonder lampje heel erg lastig is om een drenkeling terug te vinden in het donker (iedereen die wel eens in het donker onverlichte tonnen heeft geprobeerd te spotten zal dit kunnen beamen). Lampjes voor op het reddingsvest zijn ook los te koop.
Daarnaast zijn er verschillende extra's waar een reddingsvest van voorzien kan zijn, zoals lampjes, radiobakens, sprayhoods (een soort cappuchons ter bescherming tegen het water van golven), en zo verder. Sinds een aantal jaar is het hebben van een reddingsvest met een lampje en sprayhood verplicht voor het varen van wedstrijden die onder OSR cat.3 of hoger worden gevaren.
Conclusie
Koop een nieuw 275N-vest met ingebouwd harnas en een lampje. Een tweedehands vest weet je nooit hoe vaak deze gedragen of gerepareerd is en uiteindelijk hangt je leven van de werking van dit vest af. Dat is geen paar tientjes besparing waard. Kijk voor een goed vest in de meest recente waterkampioen-test: [1]. Zorg daarnaast dat een vest lekker zit, want een vest dat je draagt is altijd waardevoller dan één die binnen ligt.