Antifouling

Antifouling is een soort verf waar levende organismen zich niet aan hechten. Dit kan op meerdere manieren worden bereikt. Er zijn dus verschillende soorten antifouling. De aangroei is op zout water veel hardnekkiger en weliger dan op zoet water. Daardoor is op zout water zwaardere antifouling nodig.

Verschillende soorten antifouling

Biocide antifouling

Een veelgebruikt type antifouling is biocide antifouling. Deze is giftig voor veel organismes en blijft daardoor vrij van aangroei. Het nadeel is dat het gif langzaam vrij komt en dus in het water terecht komt. De meest voorkomende antifouling is op basis van koper. Koper is een zwaar metaal, en dus giftig. Koperhoudende antifouling is rood van kleur. Koperen onderdelen blijven trouwens ook altijd vrij van aangroei, dus koperen onderdelen (meestal huiddoorvoeren) hoef je niet in de antifouling te zetten. Er is ook antifouling op cobalt basis. Deze is bijvoorbeeld gebruikt op Teerling en is diepblauw van kleur. Een minder schadelijke, en dus minder effectieve antifouling is chloorrubber. Teer valt ook onder deze categorie.

Zelfslijpende antifouling

Wanneer de ondergrond niet stevig genoeg is om aan te hechten, blijft de aangroei ook weg. Een zandstrand is niet begroeid met pokken. Wanneer iets toch eraan vast is gaan zitten, breekt die gewoon met ondergrond af. Het principe is goed, maar het is nog niet gelukt om een goede zelfslijpende antifouling te maken.

Zeer gladde ondergrond

Wanneer de ondergrond glad genoeg is, kunnen organismen zich er moeilijk aan hechten. Je kan de aangroei er dan gemakkelijk vanaf vegen. Deze methode heeft drie nadelen:

• Onder water borstelen is lastig. Hiervoor zijn op sommige plekken borstelbanen gebouwd, maar dat is toch een vrij dure oplossing, en nog maar zeer schaars aanwezig.
• Zeepokken hechten er toch wel aan, en die krijg je er niet makkelijk vanaf.
• Wanneer er eenmaal iets van harde aangroei is, met name zeepokken, is de huid niet meer glad en werkt het hele principe niet meer. Herstel is veel werk.

Deze nadelen gaan niet op voor een polyester jacht waarmee vaak wordt drooggevallen, met een vaste ligplaats op zoet water zodat zeepokken en dergelijke niet aangroeien. Tijdens het droogvallen, wanneer er nog 10 cm water staat, kan de aangroei dan met een borstel worden weggeveegd. Op deze manier komen er geen schadelijke stoffen in de waddenzee. Dit is helaas geschikt voor een zeer klein gedeelte van de boten.

Verbod op biocide antifouling

Vanwege de milieubelasting zijn veel soorten biocide antifouling verboden. Teer is sinds het begin van de 21e eeuw verboden als antifouling voor schepen. Daarom zijn er vervangers gekomen. Deze werken helaas minder goed, waardoor het vaker moet worden aangebracht. Ze zijn ook duurder. Tegenwoordig is houtteer (bruine teer) weer toegestaan omdat die niet of nauwelijks grote PAK's bevat.

Koperhoudende antifouling is ook verboden, maar later is dit verbod weer opgeheven omdat er geen alternatieven zijn.