Zeil

Definitie

Een zeil is een vleugelprofiel dat op een zeilboot voor de voortstuwing zorgt.

Constructie

Zeilen worden meestal gemaakt van dacron of mylar, en soms met kevlar of koolstof versterkt. Zeilen worden gemaakt door stukken vlak zeildoek (banen) aan elkaar te naaien, zodat er een geschikte dubbel gekromde vorm onstaat. Vrijwel alle zeilen hebben zo'n knikspant vorm. Door rek wordt dit echter al vrij snel gladder. Het snijden van de banen is een kunst, maar wordt in sommige high-end toepassingen machinaal gedaan, op basis van een zorgvuldig ontwerp. Dit zal nog wel een tijdje zo blijven doordat het numeriek modelleren van een zeil erg lastig is.

types

Op een sloepgetuigde boot, zoals de meeste jachten, is er een fok, een grootzeil en een spinnaker. Meestal zijn er meerdere fokken (stormfok, soling 2, soling 1, genua) en 1 grootzeil dat gereefd kan worden.

In sommige gevallen is gekozen voor een enkele fok die gereefd kan worden door hem met een speciaal mechaniek rond de voorstag te wikkelen, de zogenaamde rolfok. Dit heeft de volgende voordelen:

• Je hoeft niet naar het voordek om de fok te verkleinen.
• Je hebt geen ruimte aan boord nodig voor het opslaan van je fokken.

Een rolfok heeft echter ook een paar nadelen:

• De vorm van een rolfok is slechter doordat die oprolbaar moet zijn.
• Een gedeeltelijk weggerolde rolfok heeft een heel grote bolling, en dat is precies niet wat je wilt.
• De bolling van een gedeeltelijk weggerolde fok zit op de verkeerde plek.
• Wanneer er iets mis gaat met de fok, moet je hem eerst helemaal uitrollen om hem te kunnen strijken. Zeker bij een stevige storm (waardoor ging er anders iets mis?) is een 130 procents genua niet heel fijn om te hebben staan.
• De voorstag is dikker doordat het profiel van de rolfok, en eventueel het weggerolde stuk fok, daar omheen zitten. De kant waar de stag zit wordt bepaald door de richting waarin de fok wordt opgerold. Wanneer dit aan lij is, kan je veel minder hoogte lopen doordat de stroming te sterk wordt verstoord.
• Als je maar een fok hebt, heb je dus niets meer als die fok stuk gaat.
• Het is lastig bij het strijken van de mast.
• Het voorstag is het enige stag dat enkel is uitgevoerd. Bij een gewone fok houdt de fok de mast overeind als de voorstag breekt. Bij een rolfok niet.

Grootzeilen worden soms ook van een rolreefinstallatie voorzien. Dat heeft vrijwel dezelfde nadelen als een rolfok. Alleen het nadeel van het verdikte voorlijk valt weg. De voordelen zijn echter ook niet van toepassing.

De Ebenhaezer heeft de volgende zeilen:

• kluiver
• fok
• fokkewaterzeil
• grootzeil
• waterzeil
• druil
• vlieger
• aap

Er is een groot aantal tuig- en zeiltypes op de wereld. Die komen op Eurosboten echter niet voor.