Klusdraaiboek Jaffa

Hieronder staat het klusdraaiboek van Jaffa. Er zijn namelijk een heel groot aantal klussen dat ieder jaar weer moet gebeuren. Iedereen kan dit klusdraaiboek aanvullen, zodat we komende jaren in een keer kunnen uitprinten wat er moet gebeuren om Jaffa weer in orde te krijgen. Het gaat dus niet om kleine eenmalige klussen, maar klussen waarvan we weten dat ze ieder jaar weer op nieuw moeten gebeuren. Handigheidjes die we afgelopen jaren hebben gevonden zijn belangrijk om te vast te leggen.

Uit het water halen

Hijsbanden

Omdat Jaffa is voorzien van Neosil Antifouling moet er extra voorzichtig omgegaan worden bij het uit het water halen van jaffa. Om de antifouling niet te beschadigen worden er bij Neosil in Enkhuizen stukken tapijt en plasticfolie in de hijsbanden gedaan zodat de banden niet langs de romp schuren.

Afspuiten van de romp

Om te voorkomen dat er allerlei vuil vastkoekt op de romp moet Jaffa net als alle andere boten schoon gespoten worden. Dit mag niet met de hogedrukspuit gedaan worden. Vuil afvegen met dweilen/gele schoonmaakdoekjes en veel water helpt uitstekend.

Kiel op blokken zetten

Het is zeer belangrijk om de kiel op blokken te zetten als Jaffa langere tijd (meer dan een uur) in de bok ligt. Doen we dit niet, dan is er een reeel risico op beschadiging van de romp. Men moet zich realiseren dat de kiel naar schatting tussen de 800 en 1200 kg weegt.

Naast het voorkomen van beschadigingen ligt Jaffa ook veel stabieler in de bok als de kiel goed op blokken staat. Die verhoogt het kluscomfort en de veiligheid.

Het op blokken zetten van de kiel kan het makkelijkste gebeuren door de voorkant of achterkant van de bok omhoog te krikken met 2 krikken, elk direct naast het wiel. Vergeet niet de andere wielen op de rem te zetten. Leg precies zoveel hout onder de kiel dat hij er, na het zakken van de krikken, echt op steunt. Laat nu de krikken weer zakken en haal ze weg. Controleer of de kiel goed staat. Een klein beetje doorzakken van de kiel is niet erg, dat doet hij in het water ook. Teveel ondersteuning is niet goed, de romp moet niet aan de kiel gaan hangen maar afsteunen in de bok.

Uitruimen

Inventaris van boord halen en opbergen

• Haal alle losse inventaris van boord. Maak deze direct schoon, zeker als ze viezig zijn. Dit scheelt enorm veel tijd en tegenslag bij het inruimen!
• Sorteer de inventaris en berg deze goed op in de schappen van de opslagruimte. Verzegel en/of label eventueel (met bijv. verftape).
• Notuleer direct missende inventaris of dingen die stuk zijn. Dit wordt vaak vergeten en kom je dus pas weer tegen bij het inruimen of bij de eerste vaardagen, wat dan vaak veel meer moeite en geld kost.
• Zeilen in de zeilstelling (de mastenstelling met de planken).
• Kussens op de bovenste plank van de diepe stelling in de opslagruimte.
• Haal al het gereedschap van boord en berg dit bij elkaar op, zodat dit niet gemengd raakt met het loodsgereedschap. Gebruik tijdens het seizoen gewoon loods gereedschap. Dit voorkomt rottig uitzoekwerk bij het inruimen.
• Zet na het leeghalen alle deurtjes, luiken, kleppen en kappen open zodat de boot goed kan uitdrogen en luchten.
• Maak de watertank leeg, dit voorkomt verrot water en vervelende schoonmaakacties aan het begin van het klusseizoen.\
• Overweeg eventueel ook de dieseltank te legen (moet dit?).
• Verwijder de vloerplanken. Gebruik de oude vloerplanken als klusvloerplanken (pas terugleggen als de bilge goed droog is).

Schoon maken

Schoonmaken is vooral nodig als er echte viezigheid als schimmel, etenswaren etc is. In sommige gevallen is het slimmer te wachten tot de boot goed droog is. "Het weer" veeg je na opdrogen soms simpele van geverfde delen met een schoonmaakdoekje.

Maak de boot wel goed klusrestvrij, stofvrij en schoon voor het inruimen. Vergeet daarbij vieze inventaris niet.

Checkklussen

Van deze checkklussen is het belangrijk deze allemaal aan het begin van het seizoen te doen. vaak komen hierbij nog andere mankementen aan Jaffa aan het licht, die gefixt moeten worden. Verder kan er groter ingekocht worden als in een keer duidelijk is welke onderdelen van de boot kapot zijn. Het feit dat de onderdelen en benodigde materialen aan het begin van het klusseizoen gekocht worden, heeft ook als voordeel dat er later in het seizoen niet gewacht hoeft te worden totdat onderdelen geleverd worden.

Brandblussercheck

Controleer of de brandblussers nog geldig zijn. Minimaal tot het einde van het komende vaarseizoen. Als ze gekeurd moeten worden kunnen deze naar de Matco gebracht worden deze zorgt dat de ze gekeurd worden.

Zeerelingcheck

Controleer of de zeereling nog in orde is. Laten er geen strengen los? Slijten de scepterpalen niet door?

• Zoek bij gebreken aan de zeerailinghoezen (kussentjes) vroegtijdig iemand die deze wil en kan repareren.
• Het dyneema moet jaarlijks vervangen worden, dit i.v.m. de regelgeving van de ISAF.
• De zeerailing moet voldoende strak staan, dit i.v.m. regelgeving van de ISAF. (Hoe strak is voldoende strak?)

Mastcheck

Loop alle verstaging na op draadbreuken. Deze treden vaak als eerste op bij de terminals. Controleer de puttingen in de mast op haarscheurtjes. Controleer of de zalingen nog recht zijn, en of de uiteindes de stagen nog goed vasthouden. Controleer plaatsen waar alu en RVS bij elkaar komen op corrosie (oa alu popnagels in RVS beslagen). Controleer alle vallen/smeerrepen/andere lijnen op slijtage, met name waar ze in de valstoppers zitten. Bedenk dat dit deel van de vallen in de mast zit als de snapshackles beneden zitten.

Plofvesten- en Jooncheck

Controleer de geldigheidsdata van de vesten. Blaas de vesten op met de mond (via het daarvoor bestemde tuitje!). Kijk of ze 24 uur opgeblazen blijven. Controleer of het gaspatroon nog steeds goed vastgeschroefd zit. Dat zit in het drijflichaam.

Controleer ook de houdbaarheidsdata van de reservesets. De CO2 patronen hebben geen houdbaarheidsdatum, maar het brutogewicht is ingestampt of opgestempeld. Als dit nog steeds klopt zijn ze nog vol. Meestal is dit niet erg boeiend aangezien een nieuwe reserveset ook een nieuw CO2 patroon heeft.

Bijbootcheck

Blaas de bijboot op en kijk of deze 24 uur opgeblazen blijft. Controleer of het hout van de motorsteun en de vloerplanken nog goed is. Vervang rotte plekken en schuur en verf slechte lak. Smeer de romp in met talkpoeder zodat het rubber niet aan elkaar plakt.

Reddingvlotcheck

Controleer de verloopdatum van de keuring vroegtijdig. Zorg dat het vlot gekeurd wordt als dit nodig is.

Logboekcheck

In het logboek staan als het goed is alle mankementen aan de boot. deze kunnen door het logboek te lezen geinventariseerd worden. Kijk ook wie er gevaren hebben zodat zij benaderd kunnen worden om te klussen.

Rompcheck

Controleer de romp op krassen e.d. markeer deze met schilderstape zodat deze allemaal gezamelijk bijgewerkt kunnen worden. Fijne krasjes kunnen weggewerkt worden met waterproof schuurpapier en voorzichtig nat schuren met de hand (korrel 500-1000, niet groffer!). Diepere krassen opschuren, eventueel opvullen met epoxy plamuur/THV 500 + aerosil, en bijwerken met witte DD. Hierbij is het haast onvermijdelijk dat het bijgewerkte stuk zichtbaar blijft. Als je dit toch bij wil schuren, gebruik dan een schuurblokje en zorg ervoor dat je niet door de verf om het bijgewerkte plekje heen gaat.

Blokken- en klemmencheck

Loop alle blokken en klemmen na. Kijk welke er niet meer soepel bewegen, en probeer dit te verhelpen met smeren. Werkt dit ook niet meer, dan is het tijd voor nieuwe.

Zeilencheck

Controleer alle zeilen op scheurtjes/losse stiksels/andere beschadigingen. Bekende zwakke plekken zijn:

• Zeillatzakken en omgeving.
• Plek waar het grootzeil tegen de zalingen leunt op ruimewindse koersen. (Zit op verschillende hoogtes afhankelijk van hoe vaak het gereefd is)

Vuurwerkcheck

Controleer of van vuurwerk de houdbaarheidsdatum verstreken is, en controleer of er nog voldoende van elke soort vuurwerk aanwezig is om te voldoen aan de eisen voor OSR categorie 3:

soort vuurwerk	aantal
rode parachutes	4
rode handflares	4
witte handflares	hoeveel zijn er nodig?
oranje rookpotten	2

Nog geen categorie

Commandanten en waxen

• Romp schoonmaken met veel water om krassen te voorkomen.
• Gele aanslag met hullcleaner schoonmaken (op basis van oxaalzuur). Nadat de romp is afgenomen met hullcleaner moet deze nog een keer met water afgenomen worden.
• Zwarte aanslag bij de uitlaat kan verwijderd worden door goed te poetsen met aceton (OPM: is dit niet slecht voor de verf/lak, dat het dof wordt bijvoorbeeld? --Harwin 21 apr 2009 19:32 (UTC))
• Commandanten
• Waxen

Inventaris check

Begin optijd, zodat ontbrekende zaken nog gekocht kunnen worden. Gebruik hiervoor de inventarislijst. Denk hierbij ook aan dingen die jaarlijks vernieuwd dienen te worden zoals de HP33 of de MacMillan.

Lieren schoonmaken

• Bak voor alle onderdelen.
• Liervet.
• Naaimachineolie.
• Kleine borstel en tandenborstel (alleen zacht materiaal, dus geen staal!!!).
• Ontvetter (terpetine).
• Stevige plastic zak of afvalzak om lieren af te dekken zodra ze schoon gemaakt zijn.

Werkwijze schoonmaken lieren

• Kijk waar de pal/uitgang van de selftrailer zit.
• Maak elke lier afzonderlijke schoon om te voorkomen dat onderdelen door elkaar gaan.
• Haal de lier los:
  • Meissner (overgenomen door Holmatro) SB schootlier: bovenop zit een grote zwarte sluitring met merk Meissner. Draai deze linksom los. Meestal kan dit met de hand, anders voorzichtig openkloppen met een hamer en een houtje.
  • Harken BB schootlier: Onderin het lierhendelgat zitten platte kop schroef. Als deze losgedraaid wordt kan de drum van de lier af getild worden.
  • Lewmar vallieren: bovenop zit een RVS sluitring. Draai deze linksom los. Eventueel voorzichtig tikken met hamer en houtje.
• Controleer de lier op schade. Vaak in de vorm van (ernstige) slijtage. Je ziet dan slijpsel op een of meerdere tandwielen.
• Verwijder alle asjes en tandwielen uit de lier en haal eventuele tandwielen van elkaar. NB: Let op uitvallende palletjes en wegschietende veertjes!
• Vervang beschadigde onderdelen zoals tandwielen, asjes en palletjes. Zeker als er behoorlijke slijtage is. Doe dit zeker bij schade aan tandwielen, anders loop je het risico dat er meerdere tandwielen stuk gaan en de lier vastloopt tijdens het seizoen.
• Maak de lier en alle onderdelen goed schoon en vetvrij met spiritus of aceton en een doek of poetsie. Vergeet de binnenkant van de kap/drum niet.
• Ze de palletjes met de veertjes weer terug. Olie ze met een drupje naaimachineolie (gewoon een paar druppeltjes, niet absurd veel). Gebruik geen liervet, dan blijven de pallen plakken en werkt de lier niet meer.
• Doe op de tandwielen een klein beetje liervet. Voor kleine tandwielen betekent dit: maximaal de ruimte tussen 2 tanden opvullen. Bij grotere tandwielen maximaal 2 tandholtes. Niet meer!
• Doe een beetje olie op de asjes, zet ze met de tandwielen terug in de behuizing.
• Als alle onderdelen behalve de buitenkant gemonteerd zijn controleer de lier op goede werking. Draai een aantal keren op de 1 speed en 2 speed standen om zo het vet te verspreiden over alle tanden.
• Ze de kap terug en breng de sluitring aan, zodanig dat de pal/uitgang van de selftailer weer op dezelfde plek zit.
• Dek de schoongemaakte lier af met een stevige plastic zak of afvalzak en tape deze vast.

Opmerking: Wissel nooit tandwielen uit tussen verschillende lieren, ookal zijn ze van hetzelfde merk en type. Ook als een lier twee identieke tandwielen bevat, wissel deze dan niet uit. Aangezien de lier door het gebruik is versleten, zijn de tandwielen op elkaar ingelopen. Het uitwisselen van tandwielen kan overmatige slijtage tot gevolg hebben.

Grote klussen

De afgelopen jaren zijn een aantal grote klussen uitgevoerd. Vaak duren deze het hele klusseizoen. Zij hebben daarom meer planning en voorbereiding nodig, om te voorkomen dat ze nog tijdens het seizoen afgemaakt moeten worden.

Lopende grote klussen (voorjaar 2009)

• Vernieuwen keuken
• Vernieuwen vloerplanken
• Vernieuwen mast en tuig

Afgeronde grote klussen

• Vervangen zeilen (200?)
• Shapen van de kiel (2007-2008)
• Vervangen antifouling door Neosil (2007-2008)