Bewust Vaardig

De stap van Bewust Onvaardig naar Bewust Vaardig is een hele grote stap. Diegene die wil leren zeilen zal om in deze fase te komen heel veel moeten oefenen. Dit is dan ook de opzet van bijvoorbeeld de Basis- en Gevorderdencursus (BG's) of een Makkum-Makkum-weekend.

Leermethoden

Om een manoeuvre duidelijk te maken zijn verschillende manieren. Welke van deze drie manieren het meest geschikt is, is afhankelijk van de manoeuvre en de persoon die hem moet leren.

Aanbiedende methode

Bij de aanbiedende methode komt het er op neer dat je een manoeuvre eerst volledig voor doet of in theorie behandelt.

Het voordeel hiervan is dat diegene die de manoeuvre wil leren snel duidelijk heeft wat de bedoeling is. Nadelen zijn dat het als saai ervaren kan worden door een (lange) uitleg. Ook blijft iets wat geleerd is op deze manier vaak minder lang hangen.

Een voorbeeld van een manoeuvre waarbij de aanbiedende methode heel geschikt is, is de lagerwal. Het zou erg lang duren om deze zelfontdekkend te laten leren. Bovendien kan dit erg gevaarlijk zijn.

Zelfontdekkende methode

Bij de zelfontdekkende methode laat je diegene die een manoeuvre wil leren zelf proberen. Door trial-and-error zal deze vroeg of laat vanzelf door hebben hoe een manoeuvre uitgevoerd moet worden.

Het voordeel van deze methode is dat het vaak erg leuk is en het goed blijft hangen. Het nadeel is dat het lang kan duren en het frustrerend kan zijn als men er lang over doet om te ontdekken hoe iets het beste uitgevoerd kan worden.

Een voorbeeld van een oefening waarbij de zelfontdekkende methode geschikt is, is het sturen/roergebruik. Dit is snel te leren door het zelf te ontdekken.

Het is belangrijk om nadat iemand ontdekt heeft hoe een manoeuvre moet, de uitleg en de achterliggende verklaring hiervan te geven. Dit zorgt er voor dat iemand die een manoeuvre leert, ook begrijpt wat hij doet.

Tussenvorm van bovenstaande methoden

In veel gevallen is de beste methode om een manoeuvre uit te leggen echter een tussenvorm van beiden. Waar de balans ligt tussen beide bovenstaande methoden is natuurlijk afhankelijk van manoeuvre, situatie en de persoon die het moet leren. Het komt er op neer dat je bij deze tussenvorm de zelfontdekking meer stuurt.

Door de voordelen van bovenstaande methoden te combineren, kan er optimaal instructie gegeven worden en komt iemand zo snel mogelijk in de Bewust Vaardig-fase.

Een voorbeeld van deze methode is het vooraf doorspreken van een manoevre. Bij de aanbiedende methode zou je alles zelf uitleggen. Bij deze tussenvorm kun je aan iemand, die bijvoorbeeld een lagerwal wil leren, vragen wat hem een handige aanpak lijkt. Door gericht vragen te stellen kun je ervoor zorgen dat deze persoon na gaat denken over de benodigde acties. Als deze allemaal helder zijn kan de manoeuvre uitgevoerd worden. Hij heeft dan zelf ontdekt hoe een manoeuvre uitgevoerd kan worden en tegelijk heb je de informatie aangeboden.

Zelfstandigheid en automatisme

Welke van bovenstaande drie methoden je ook gebruikt, het is belangrijk dat diegene die wil leren, langzaam maar zeker naar steeds meer zelfstandigheid toe gaat. Uiteindelijk zal de manoeuvre foutloos uitgevoerd moeten worden. Hierbij is nog wel concentratie nodig. Afleiding tijdens de uitvoering van de manoeuvre zorgt er voor dat er fouten gemaakt worden. Om dit te voorkomen zal een manouvre een automatisme moeten worden. Hiervoor zal men in de fase Onbewust Vaardig moeten komen.

Zie ook

• Onbewust Onvaardig
• Bewust Onvaardig
• Bewust Vaardig
• Onbewust Vaardig
• Het artikel Leerpsychologie op het interne deel van de site