Origo

De Origo van Doordraijer, klaar voor gebruik.

Een Origo 3000

Een Origo is een kooktoestel dat werkt op spiritus. Origo is eigenlijk een merknaam. Op Jaffa en Off-Duty wordt gekookt op een Origo 3000 op De Witte Draeck word gekookt op een Jobo-Origo 'Cook-Pal'. Voorheen werd ook op de E22's en de Waterratten gebruik gemaakt van Origos. Sommige mensen krijgen wat last van hun ogen van de dampen die bij het verbranden van de spiritus vrij komen.

Geschiedenis

Jobo Origo Cook-Pals werden voorheen geproduceerd door Jobo in Tranås, Zweden. Jobo produceerde verschillende producten, waaronder "campingkök", campingkeukens, en "båtkök", bootkeukens Jobo-Origo's zijn verkocht met enkel of dubbel pits fornuis. Het model is simpel, en bestaat uit een spons waarin spiritus word opgenomen, waardoor de brandstof niet uit het toestel klotst. De spons bevindt zich bij de Jobo-Origo in een ronde metalen blik, waardoorheen een gat zit. De vlamgrootte wordt aangepast met een schuifknop aan de voorkant van het apparaat.

Meerdere modellen zijn verkocht door Jobo, waaronder de Origo 2000 en JOBO 4000. Deze heeft een verbeterde branderpot waarbij het gat door de spons is vervangen is met een lont met gaas bovenop. Deze brander is sinds 1979 het enige type dat geproduceerd is. De Origo 2000 heeft nog steeds een schuifknop om de vlamgrootte aan te passen.

Bij de Origo 3000 is de schuifknop vervangen door een draaiknop. De enkelpits variant hiervan is verkocht onder de naam Origo 1500, en ook zijn er Origos met ovens die op dezelfde spiritusbranders werken, inbouwkookstellen, en dergelijke. Het patent is gaandeweg opgekocht door Electrolux AB deze hebben ook bijzondere alcohol/electrische Origos bedacht inder de productgroep Origo 2500e. Hierna is het merk en patent doorverkocht aan Dometic. Dometic heeft de Origo 3000 ook een tijd verkocht, en heeft daarna verschillende modellen op de markt gebracht onder de naam Origo, onder andere de Origo ONE en de Origo A100 & A200. Dometic maakt geen Origo's meer op alcohol, maar verkoopt wel electrische en inductie kookplaten, de Origo E100 en E200. Dometic heeft besloten de branders niet meer in Europa te produceren of te verkopen. Hetzelfde design kookstel is geleased aan Project Gaia, die onder het CleanCook initiative nu in de derde wereld zeggen 100.000 Origos per jaar te produceren en verkopen of uit te delen. In 2019 gaat het zelfs om 500.000 modellen. Dit gebeurt primair in Afrika en Brazilië. De brander in deze apparaten is vrijwel onveranderd vanaf het design uit 1979.

Onder de merknaam Oriondo 3000 worden sinds enkele jaren weer Origo 3000 kloons geproduceerd in Zweden. De brandpotten voor deze modellen zijn uitwisselbaar met de oude origo 3000 branders, en dus een goede manier om nieuw leven in een oude origo te brengen.

Gebruik

gebruik van de Origo Cook-Pal

Instructies zoals te vinden op een nieuwe Jobo-Origo Cook-Pal. Deze zijn niet meer op het apparaat op Draeck aanwezig.

Hervullen

De branderpot van deze Origo is voorzien van een gat, geheel door de brander heen. Om de Origo te vullen moet er niet recent gekookt zijn op de Origo, en moet deze zijn afgekoeld. Als de Origo van boven niet meer warm voelt, dan:

• Controleer dat de schuif helemaal naar de uit positie geschoven is.
• Haal de pandrager en de metalen plaat van de Origo af.
• Til de ronde branderpot uit de Origo, en controleer dat deze niet nog in brand staat, niet meer gloeit van binnen.
• Houdt de branderpot ondersteboven, en dan onder een hoek van 45 graden
• Laat voorzichtig brandspiritus in het gat in de bodem lopen, zodat het via de wanden van de binnenkant van de branderpot wordt opgenomen.
• Draai de Origo terwijl deze gevuld wordt, zodat de ethanol zo gelijk mogelijk word opgenomen door de spons.
• Wanneer ondgeveer 0,8L in de spons is opgenomen plaats je deze terug in de Origo. Als deze nog niet helemaal leeg was is minder ethanol nodig.
• Plaats de metalen plaat terug over de Origo, daarna de pandrager, daarna de dopjes.

Koken

Als de branderpotten niet leeg zijn, kan er worden gekookt op de Origo

• Haal de dopjes van de branders af die je wil gebruiken.
• Til de pandrager op uit de Origo. Deze moet met het randje aan de ene kant op de rand van de Origo rusten, en met de twee pootjes aan de andere kant door de gaatjes waar deze precies in passen.
• Vouw de beweegbare delen van de pandrager naar buiten.
• Schuif de knop naar een positie waarin er vlam uit komen kan.
• Steek nu de Origo aan door een aansteker bij het gat te houden.
• Voel of het aansteken gelukt is, en je kan beginnen met koken.

Na gebruik

Nadat er gekookt is op een Origo zijn er twee dingen die moeten gebeuren:

• Schuif de knop naar rechts, zodat deze uit staat, voel eventueel of er nog vuur uit komt
• Plaats de deksel weer op de branderpot.
• Laat de Origo compleet afkoelen
• Til de pandrager eraf, en stop deze weer wat meer ingepakt in het systeem. Hiervoor moeten de pootjes achteraan de pandrager uit de daarvoor bestemde gaatjes worden getild.

gebruik van de Origo-3000

Hervullen

Het hervullen van de Origo 3000 branderpotten is iets anders dan de Cook-Pal, doordat er geen gat door het hele ding heen zit.

• Controleer dat de Origo koud is.
• Open de Origo door de clip aan de voorkant in te drukken, en de hele bovenkant omhoog te klappen. NB: als dit gebeurt bij een kardanisch opgehangen Origo moet aan de gewichtsverdeling gedacht worden.
• Bovenop de branderpotten moeten twee neopreen ronde plaatjes liggen. Deze zijn heel belangrijk voor het in goede werking houden van de Origo, plaats deze op een bekende plaats in de buurt.
• Til de branderpot uit de Origo
• Houdt deze onder een hoek van 45 graden, en vul van bovenaf.
• De branderpotten van deze Origo hebben een capaciteit van ongeveer 1.2 liter. Vul de Origo tot er vloeistof in het onderste randje blijft staan.
• Zet de brander terug, en, als er niet meteen daarna gekookt word, leg ook de zwarte neopreen plaatjes terug.

Koken

De Origo 3000 heeft geen beweegbare pandragers, maar toch zijn er twee stappen voordat de Origo gebruikt kan worden.

• Open de Origo door de clip aan de voorkant in te drukken, en de hele bovenkant omhoog te klappen. NB: als dit gebeurt bij een cardanisch opgehangen Origo moet aan de gewichtsverdeling gedacht worden.
• Bovenop de branderpotten moeten twee neopreen ronde plaatjes liggen. Deze zijn heel belangrijk voor het in goede werking houden van de Origo, plaats deze op een bekende plaats in de buurt.
• Sluit de Origo, nu dat de plaatjes verwijderd zijn.
• Draai de knop naar een open positie
• Steek een aansteker langs de vlamverdeler in het gat bovenin de Origo, en ontsteek daar de brander.

Nu kan er gekookt worden.

Na Gebruik

De bodem van een Origo 3000 branderpot corrodeert als de zwarte matjes niet gebruikt worden.

Na te hebben gekookt moet er nog één ding gebeuren:

• Laat de Origo afkoelen
• Open de Origo door de clip aan de voorkant in te drukken, en de hele bovenkant omhoog te klappen. NB: als dit gebeurt bij een kardanisch opgehangen Origo moet aan de gewichtsverdeling gedacht worden.
• Leg bovenop de branderpotten weer de twee neopreen ronde plaatjes.
• Sluit de Origo.