Onderhoud rondhouten

De rondhouten van de Ebenhaëzer worden intensief gebruikt, en hebben veel te lijden. Goed onderhoud kan de levensduur enorm verlengen.

Voorbereiding

Het onderhoud begint als de Ebenhaëzer terug is in Enschede. De boot is dan al afgetuigd, of moet zo snel mogelijk afgetuigd worden. Daarna moeten de kleine rondhouten (kluiverboom, fokkeboom, bokkepoten en gaffel) worden opgeborgen in de rondhoutenberging. De rondhouten moeten zo kort mogelijk in de zeimakerij liggen om uitdroging te voorkomen. Wanneer de kraan komt, moeten de mast en giek naar de zeilmakerij worden verplaatst en op bokken gezet. Berg de bouten op in de daarvoor bestemde la in de zeilmakerij. Het is handig om eerst de mast en giek te behandelen omdat deze het meest in de weg liggen en de meeste aandacht nodig hebben. Behandel daarna de overige rondhouten.

Lakhandleiding

1. Pak een driehoekskrabber en verwijder alle lak die los zit, en al het ingewaterde (grijze) hout. Vaak is aan de kleur en glans goed zichtbaar dat de lak van het hout heeft losgelaten.
2. Laat eventuele vochtige plekken opdrogen.
3. Als er gaten of andere beschadigingen in het hout zitten, vul deze dan op met epoxy. Schakel bij twijfel of grotere beschadigingen Marinus of Lloyd in.
4. Schuur de beschadigingen bij met een Mouse met grof schuurpapier (<=P100), zorg hierbij voor een vloeiende overgang rond de randen van de kale plek.
5. Schuur vervolgens de beschadigingen met de hand met achtereenvolgens P150, P220 en P360 of vergelijkbaar. Tussen de stappen even ontstoffen, anders zit je schuurpapier meteen vol. Bij de mast is de lak doorgaans in dusdanig slechte staat dat hierbij de beschadigingen niet apart behandeld worden, de stappen 5 t/m 9 worden overgeslagen. In stap 10 minimaal 5 tot 7 lagen.
6. Stof goed af, en ontvet met aceton.
7. Eventueel nieuw kaal hout van een reparatie behandelen met twee lagen voorstrijk (Sikkens Cetol HLX Plus, goed roeren, niet verdunnen, aanbrengen met kwast).
8. Lak vervolgens met een kwast de beschadigingen. Let op druipers. Gebruik hiervoor Ruwa Jachtlak, 25% verdund met terpentine.
9. Schuur na minimaal 24 uur de nieuwe laklaag licht met P360, en ontstof en ontvet. Lak vervolgens de beschadigingen nog een keer met 10% verdunning.
10. Schuur nu het hele rondhout in de drie stappen zoals in stap 5 beschreven.
11. Lak minimaal drie keer met 10% verdunning, voor elke laag 24 uur laten drogen, opruwen met P360, ontstoffen en ontvetten.
12. Breng de rondhouten die klaar zijn meteen naar de rondhoutberging, mits de lak droog is.

Overig onderhoud

1. Haal in het voorjaar de rondhouten weer naar buiten voordat de kraan komt.
2. Herstel vervolgens indien nodig de wikkelingen aan de uiteinden, en verf ze opnieuw met teer.
3. Verwijder de roest van het beslag, en verf met Epoxy grondverf van de Sikkens (let op: twee componenten, verdunnen met demiwater).
4. Gebruik vervolgens de zwarte chloorrubberverf van Sigma.

Belangrijke tips

• Gebruik alleen goed scherpe driehoekskrabbers, en gebruik nooit een van de punten. Anders zal je het hout flink beschadigen.
• Controleer direct na het aanbrengen van een laklaag, voor het omkeren, twee keer heel goed of er ergens niet teveel of te weinig lak zit. Dit kan je goed zien door naar de reflecties in de lak te kijken. Door zorgvuldig te controleren en bij te werken wordt de kwaliteit van de laklaag vele malen beter.
• Controleer voor het lakken dat de roller soepeltjes kan draaien op de hendel. Hierdoor hoef je tijdens het lakken nauwelijks enige druk uit te oefenen.
• Gebruik niet te veel lak op je roller. Bij veel belletjes heb je teveel. Kijk ook naar de reflecties, als het na even uitvloeien niet reflecteert, heb je te weinig gebruikt.
• Stof is in de zeilmakerij altijd een groot probleem. Zorg ervoor dat als je gaat lakken, er geen andere mensen stof aan het produceren zijn. Ontstof altijd goed, en klop de doek regelmatig uit.
• Kaal hout heeft minimaal 5 lagen lak nodig, 7 wordt aanbevolen. Bestaand lakwerk heeft twee tot drie verse lagen nodig.